Jak zabezpieczyć wykop?

Wykop to odpowiednio ukształtowana przestrzeń, powstała w wyniku usunięcia z niej gruntu. Wykopy są nierozłącznym elementem budownictwa hydrotechnicznego, komunikacyjnego, ogólnokubaturowego oraz technicznego.

Zakres prawny zabezpieczania wykopów

To od wykonawcy robót i projektanta wymagana jest znajomość parametrów danego typu obudowy, zakresu jego przydatności oraz bezcenne doświadczenie. Bardzo istotna jest także znajomość przepisów, wytycznych i norm prawnych, a także wszelkich zaleceń i instrukcje. Cały proces budowy i projektowania regulują następujące akty prawne:

• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 Prawo budowlane – zmieniona Ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane;
• Ustawa o gospodarce nieruchomościami;
• Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych z 25.04.2012 r.;
• Ustawy z dnia 9.06.2011 r. Prawo geologiczne i górnicze
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie dokumentacji hydrogeologicznej i dokumentacji geologiczno-inżynierskiej;
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego z 3 lipca 2003 r.

Wykopy głębokie

Pojęcie wykopów głębokich jest względne – uzależnione od ustalenia granicznej głębokości. W Polsce wystarczy 3,0 m ppt, by dany wykop uznać za głęboki. Ze względu na czas trwania robót oraz wymiary wyróżnia się:

• wykop szerokoprzestrzenny;
• wykop wąskoprzestrzenny;
• wykop głęboki;
• wykop płytki;
• wykop tymczasowy;
• wykop trwały.

Procedury realizowania wykopów

Wybór metody wykonania wykopów powinien być dokonany zgodnie z rodzajem, głębokością i rozmiarem wykopów, a także z zakresem robót. Liczy się także rodzaj gruntu, ukształtowanie terenu oraz używany sprzęt mechaniczny. Wraz z planowanym wykopem należy dokonać realizacji odwodnienia. Ma to zasadnicze znaczenie przy spoistych gruntach bądź podatnych na nawodnienie skałach.

Do głównych metod zabezpieczania wykopów zaliczyć można:

• obudowę berlińską;
• ścianę z kolumn wykonanych metodą iniekcji strumieniowej;
• kolumny DSM;
• ścianę gwoździowaną;
• zabezpieczenie hybrydowe;
• palisadę z pali lub mikropali;
• ściankę szczelną;
• ściankę z grodzic stalowych.

Zastosowanie poszczególnych metod

Funkcje zabezpieczeń oraz miejsca realizacji wykopów szerokoprzestrzennych kategoryzują je w zależności od:

• miejsca, w którym prowadzone będzie zabezpieczenie;
• terenu – czy będzie to miasto, czy może teren niezabudowany;
• technologii – zabezpieczającej na przykład sąsiednie fundamenty lub tej przystosowanej do danych warunków gruntowo-wodnych;
• możliwości przywrócenia pierwotnego stanu budowy;
• możliwości przystosowania zabezpieczenia do fundamentów budowli;
• możliwości głębokiego zabezpieczenia.

Warunki bezpieczeństwa

Na etapie planowania robót ziemnych wykonawca jest zobowiązany między innymi do:

• ustalenia z nadzorem technicznym budowy sposobu przebiegu prac oraz miejsca, by uniknąć jakiejkolwiek kolizji z podziemnymi urządzeniami;
• oznakowania trasy urządzeń i instalacji podziemnych;
• dokonania wyboru odpowiedniego sposobu zabezpieczenia skarp wykopów;
• wyznaczenia drogi dla środków transportu;
• dokonania doboru właściwego sprzętu;
• wyznaczenia sfer niebezpiecznych;
• zapewnienia stałego dozoru na terenie robót ziemnych;
• zorganizowania niezbędnych urządzeń higieniczno-sanitarnych.

Wybór firmy

Dokonując wyboru firmy świadczącej usługi z zakresu zabezpieczenia wykopów, warto wybrać tę, która zapewni solidne wykonanie robót, a także tę posiadającą spore zaplecze maszynowe. Doświadczenie i profesjonalizm będą tu niewątpliwym atutem i na pewno ułatwią uporanie się z wymagającym i trudnym do zrealizowania zleceniem. Fachowa wiedza pozwoli sprawnie zrealizować podjęte działania.

Wszelkie prace ziemne powinny przebiegać z zachowaniem należytego bezpieczeństwa, tempa i sprawności. Odpowiedni projekt robót ziemnych to podstawa. Ważne jest także:

• należyte wyznaczenie dróg komunikacyjnych;
• trafne oznakowanie wykopów i stref pracy sprzętu;
• wygrodzenie wykopów.